Кеңес «Қызылшаның алдын алудың ең тиімді жолдары»

       Қызылша — вирус тудыратын жұқпалы ауру, негізінен балалар арасында таралады, бірақ вакцина алмаған ересектер де жұқтыруы мүмкін. Қызылша вирусы ауа-тамшы арқылы, яғни жөтелу, түшкіру және сөйлесу арқылы жұғады. Ауру өте жұқпалы және дұрыс шаралар қолданылмаған жағдайда жылдам таралуы мүмкін. 

• Қызылшаның белгілері:

1. **Дене қызуының көтерілуі**: Қызылшаның алғашқы белгілерінің бірі – дене қызуының                        38-40°C-қа дейін көтерілуі.

2. **Теріде бөртпе**: Алғашқы күндерде құлақтың айналасында, бетте пайда болып, кейін дененің басқа бөліктеріне таралатын қызыл дақтар (бөртпе) байқалады.

3. **Жөтел, мұрыннан су ағу, көздің қабынуы**: Қызылшаның жиі кездесетін белгілері.

4. **Коплик дақтары**: Ауыздың шырышты қабатында, негізінен қызылшаның ерте кезеңінде пайда болатын кішкентай ақ нүктелер.

• Қызылшаның асқынулары

Қызылша кейде ауыр асқынуларға, әсіресе кішкентай балалар мен иммунитеті әлсіреген адамдарда, әкелуі мүмкін. Бұл асқынуларға мыналар кіреді:

- Ортаңғы құлақтың қабынуы (отит)

- Пневмония (өкпенің қабынуы)

- Ми қабығының қабынуы (энцефалит)

- Өлімге әкелуі мүмкін ауыр инфекциялар

• Қызылшаның алдын алу және емдеу

Қызылшаның алдын алудың ең тиімді жолы  — **вакцинация**. Вакцинацияланған адамдарда аурудың алдын алу мүмкіндігі жоғары. Егер адамда қызылша вирусы пайда болса, арнайы емдеу жоқ, тек белгілерді жеңілдетуге бағытталған ем қолданылады, мысалы, дене қызуын түсіру, сұйықтық ішу, тыныштықты сақтау.

Қызылшадан сақтану үшін жоғарыда айтылған гигиеналық шараларды орындау және вакцинациялау маңызды.Қызылша ауруынан сақтану үшін келесі шараларды сақтау маңызды:

Вакцинация: Қызылшаға қарсы ең тиімді қорғаныс — бұл вакцинация. Вакцинациядан өтпеген балалар мен ересектерге ауру жұғуы мүмкін. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы балаларды бір жастан бастап қызылшаға қарсы вакцинациялауды ұсынады.

Гигиенаны сақтау: Қызылша ауа-тамшы арқылы жұғады, сондықтан қолды жиі жуу және бетке, көзге қол тигізбеу арқылы инфекциядан сақтануға болады.

Жеке бас қорғанысы: Қызылша бар адамдармен байланыстан аулақ болу керек. Ауру белгілері пайда болғанда — дене қызуы, теріде бөртпе және тыныс алу жолдары қабынғанда — бірден медициналық көмекке жүгіну қажет.

Жабық ортада маска тағу: Жабық және адам көп жиналатын жерлерде маска тағу арқылы инфекциядан сақтануға болады.

Иммундық жүйені күшейту: Иммунитетті нығайту үшін дұрыс тамақтанып, жеткілікті ұйықтап, дәрумендер мен минералдарды жеткілікті мөлшерде алу керек.

Қызылшаға арнайы вирусқа қарсы ем жоқ, бірақ аурудың белгілерін жеңілдету және асқынулардың алдын алу үшін бірқатар емдік шаралар қолданылады. Ауру пайда болған кезде келесі шаралар тиімді болуы мүмкін:

• Емдеу шаралары:

1. **Дене қызуын төмендету**: Парацетамол немесе ибупрофен сияқты препараттар дене қызуын түсіруге көмектеседі. Дәрі-дәрмекті дәрігердің нұсқауымен қолдану қажет.

2. **Көп сұйықтық ішу**: Организмді ылғалдандыру үшін көп мөлшерде су, жылы шай, сорпа секілді сұйықтықтарды ішу ұсынылады. Сұйықтық ішуді көбейту ауру кезінде дененің қалпына келуіне көмектеседі.

3. **Демалыс және тыныштық**: Ауру кезеңінде төсекте демалу маңызды, себебі бұл организмнің вирусқа қарсы күресуіне мүмкіндік береді.

4. **Көзге күтім жасау**: Қызылша кезінде көздің қызаруы және жарыққа сезімталдығы байқалады, сондықтан жарықтан алшақ болу және көзді тыныштандыру үшін қараңғы бөлмеде болу ұсынылады.

5. **Дәрумендерді қабылдау**: А дәрумені қызылшаның асқынуларын төмендетуге көмектесуі мүмкін. Дәруменді дәрігердің нұсқауымен ғана қабылдау қажет.

6. **Асқынулардың алдын алу**: Егер қызылша асқынып, бактериалды инфекциялар дамыса (мысалы, пневмония), дәрігер антибиотиктер тағайындауы мүмкін.

• Дәрігердің бақылауы:

Ауру белгілері пайда болған жағдайда міндетті түрде дәрігерге қаралып, қажетті кеңестерді алу маңызды. Қызылша ауруының асқынулары қауіпті болуы мүмкін, сондықтан дәрігердің бақылауында болу қажет.

• Вакцинацияның рөлі:

Қызылшаның алдын алудың ең тиімді жолы — вакцинация. Егер адам бұрын вакцина алмаса, аурудан кейінгі уақыт ішінде ағзада иммунитет қалыптасады, бірақ бұл әдіс ауыр салдарларды болдырмау үшін жеткілікті емес.