24
декабрь
2024
Логопед кеңесі ата-аналарға
Логопед кеңесі ата-аналарға
Сөйлеу тілі дамуының әр кезеңінде ата-аналар баласының тілдік дамуында кездесетін қиындықтарды ертерек байқап, логопедке уақытында жүгінуі өте маңызды. Логопедтің кеңесі ата-аналарға баланың сөйлеуін дамытуда көмек көрсету, қиындықтарды жеңуге көмектесу мақсатында беріледі.
1. Сөйлеу тіліне назар аудару
- Баланың жасына сәйкес сөйлеу тілінің даму деңгейін бақылап отырыңыз. Егер балаңыз 2 жастан асса, бірақ әлі сөздер мен қысқа сөйлемдер құра алмай жатса, бұл көрсеткіш сөйлеу дамуының кешеуілдегенін білдіруі мүмкін.
- Дыбыстарды дұрыс айту, сөздерді түсіну және сөйлемдерді құра білу сияқты белгілерге назар аударыңыз.
2. Баланың сөйлеуін дамыту үшін үнемі қарым-қатынас жасаңыз
- Баламен көп сөйлесіп, оны тыңдаңыз. Жас ерекшелігіне сәйкес сұрақтар қойып, балаңызды көп сөйлетіңіз.
- Әр сөзді немесе әрекетті түсіндіре отырып сөйлесу, баланың сөздік қорын кеңейтеді.
- Кітап оқу, өлеңдер айту, баланың әрбір жаңа сөзді дұрыс қолдануына көмек көрсету сөйлеу дағдыларын нығайтады.
3. Дыбыстарды дұрыс айтуға назар аударыңыз
- Егер бала белгілі бір дыбыстарды дұрыс айтпай жатса (мысалы, "р", "с", "ш" дыбыстарын), оған арнайы жаттығулар жасаңыз.
- Жаттығуларды ойнақы түрде өткізіп, баланың қызығушылығын арттыруға тырысыңыз.
4. Тіл дамыту жаттығуларын жасау
- Үйде тіл дамыту жаттығуларын жүйелі түрде жасаңыз. Оларға сөздер мен дыбыстарды дұрыс айту, сөздерді дұрыс қалыптастыру және сөйлемдерді құра білу жаттығуларын енгізіңіз.
- Ойын арқылы жаттығулар жасау өте тиімді. Мысалы, суреттер бойынша әңгіме құру, әртүрлі заттардың аттарын атау.
5. Психоэмоционалдық қолдау көрсетіңіз
- Баланың сөйлеу дамуы оның психоэмоционалдық жағдайына да байланысты. Егер бала қорқып, ұялшақ болса, оны өзіне деген сенімділігін арттыру үшін қолдап, жайлы орта жасаңыз.
- Баланың әр жетістігін мадақтап, сенімін нығайтыңыз.
6. Логопедпен тұрақты байланыс жасаңыз
- Логопедтің ұсынымдарын орындау, жаттығулар мен тапсырмаларды жүйелі түрде үйде жасау маңызды.
- Логопедпен баланың даму динамикасын талқылап, кері байланыс алу арқылы нәтиже еселеп артады.
7. Тілдік кемшіліктерді ертерек түзетіңіз
- Егер балада белгілі бір тілдік қиындықтар байқалса (дыбыстарды айтудың немесе сөйлемдерді құраудың қиындығы), оларды түзету үшін ертерек логопедке жүгініңіз. Уақытында көмек көрсету сөйлеу тілі дамуын жақсартады.
8. Баланың жеке ерекшеліктерін ескеріңіз
- Әр бала өз ерекшеліктерімен дамиды. Кейбір балалар ерте сөйлей бастаса, кейбіреулері уақытында көмек көрсетуді қажет етеді. Сондықтан баланың жеке даму қарқынын ескере отырып, логопедпен бірге нақты жұмыстар жасаңыз.
9. Үйде тыныш және қолайлы орта жасаңыз
- Баланың сөйлеуін дамыту үшін үйдегі атмосфераның тыныш және жайлы болуы керек. Сөздерді дұрыс айтуға және жаңа дағдыларды меңгеруге баланың психоэмоционалдық жай-күйі әсер етеді.
10. Жаттығуларды күнделікті орындаңыз
- Логопедтің көрсеткен жаттығуларын үйде күнделікті орындау маңызды. Тек мектепке немесе балабақшаға барған кезде ғана емес, үйде де баланың сөйлеу дағдыларын дамытуға уақыт бөліңіз.